VAN CHẶN LÀ GÌ? CẤU TẠO, HOẠT ĐỘNG VÀ ỨNG DỤNG CỦA VAN CHẶN

Van chặn được ví là “trái tim” điều khiển dòng chảy trong mọi hệ thống. Vậy van chặn là gì? Cấu tạo và hoạt động của van chặn như thế nào? Câu trả lời có ngay trong bài viết này của Inox Yến Thanh.

Van chặn là gì? 

Van chặn có tên tiếng anh là Gate Valve hay còn được gọi là van cổng, van cửa, van hai chiều… Đúng với tên gọi của nó, van chặn được lắp đặt ở hầu hết các hệ thống ống dẫn lưu chất với chức năng ngăn chặn hoặc cho phép dòng lưu chất đi qua mà không làm ảnh hưởng đến lưu lượng và tốc độ của dòng chảy. 

Thiết bị này được sản xuất với đa dạng kích thước DN15 - DN1000, đáp ứng nhu cầu sử dụng trong từng quy mô hệ thống, mang đến sự thuận tiện cho viẹc lựa chọn sản phẩm.

Ngày nay, chúng ta có thể dễ dang bắt gặp loại van này ở nhiều hệ thống sản xuất trong các khu công nghiệp, các hệ thống cấp thoát nước ở các khu sản xuất, khu dân cư, các nhà máy thủy điện, nhiệt điện…

Cấu tạo của van chặn 

Tương tự các loại van công nghiệp khác, van chặn cũng có cấu tạo bao gồm: thân van, đĩa van, trục van, nắp van, bộ điều khiển. 

Thân van: 

Đây là bộ phận nằm bên ngoài, có chức năng chứa đựng, cố định và bảo vệ các bộ phận khác bên trong van. 

Thân van thường được làm từ các vật liệu bền, có khả năng chống chịu tốt như inox, gang, đồng… bên ngoài thường được phủ một lớp epoxy để tránh gỉ sét hay bong tróc trong quá trình sử dụng, giúp van luôn giữ được tính thẫm mỹ cao. 

Thân van cũng là bộ phận kết nối trực tiếp với đường ống, vì vậy chúng thường được thiết kế các loại mối nối như hàn, ren, mặt bích để giúp quá trình lắp đặt dễ dàng, không gây rò rỉ hay thất thoát lưu chất. 

Trục van: 

Hay còn gọi là trục ty, là bộ phận có chức năng truyền động, nằm giữa và liên kết tay quay vô lăng và đĩa van lại với nhau. 

Trục có 2 loại là ty nổi và ty chìm. 

• Ty nổi được thiết kế nằm ở bên ngoài thân van, tiếp xúc trực tiếp với lưu chất và không thể quan sát trạng thái hoạt động của chúng bằng mắt thường.
• Ty chìm thì nằm ở bên trong thân van, tiếp xúc trực tiếp với lưu chất và không thể quan sát trạng thái hoạt động của chúng từ bên ngoài. 

Ty nổi - ty chìm của van chặn 

Nắp van:

Là bộ phận nằm ở bên ngoài, được thiết kế bằng chất liệu tương đồng với thân van. Thường được liên kết với thân van bằng các phương thức nối ren hoặc bắt bulong để tạo ra khả năng linh hoạt trong quá trình sử dụng. 

Tuy nhiên trong ccas hệ thống lớn vận chuyển các loại lưu chất có áp lực cao, người ta sẽ sử dụng phương thức hàn kín để không bị tuột mối nối khi xảy ra rung lắc hay va đạp mạnh trong quá trình sử dụng. 

Đĩa van: 

Là bộ phận quan trong nhất với chức năng đóng, mở để ngăn chặn hoặc cho phép lưu chất đi qua van. Đây là bộ phận tiếp xúc và chịu áp lực trực tiếp từ dòng lưu chất vì thế chúng được làm từ các vật liệu cứng, có độ bền cao và khả năng chống ăn mòn hiệu quả. 

Bộ phận điều khiển:

Có chức năng vận hành để điều khiển đóng/ mở van. Có nhiều phương thức điều khiển khác nhau như tay quay, điều khiển điện, điều khiển khí nén. 

Cấu tạo của van chặn

Nguyên lý hoạt động 

Van chặn hoạt động dựa trên nguyên tắc đóng hoặc mở đường chảy bằng cách di chuyển đĩa van.

Khi đĩa van ở vị trí đóng:

• Đĩa van sẽ được ép chặt vào mặt bích của thân van bởi lực của lò xo hoặc áp lực lưu chất.
• Lỗ thông qua thân van bị chặn hoàn toàn, ngăn chặn dòng chảy của lưu chất.

Khi đĩa van ở vị trí mở:

• Đĩa van được di chuyển ra khỏi mặt bích của thân van, tạo ra một lỗ thông qua.
• Lưu chất có thể chảy qua van một cách tự do.

Vị trí của đĩa van được điều khiển bởi bộ truyền động, dựa trên tín hiệu từ người vận hành hoặc hệ thống điều khiển tự động.

Nguyên lý hoạt động của van chặn 

Ứng dụng của van chặn

Được ứng dụng rộng rãi trong hầu hết các ngành công nghiệp

Trong hệ thống cấp nước: Điều khiển lưu lượng nước, ngăn chặn rò rỉ nước, bảo vệ hệ thống…

Trong hệ thống khí nén: Điều khiển áp suất khí nén, điều khiển lưu lượng khí nén,...

Ngành công nghiệp hóa chất: Van chặn được sử dụng để điều khiển lưu lượng hóa chất độc hại, đảm bảo an toàn cho người vận hành và môi trường.

Ngành công nghiệp khai thác mỏ: Van chặn được sử dụng để điều khiển lưu lượng bùn khoáng, nước thải mỏ và các chất lỏng khác.

Ngành công nghiệp đóng tàu: Van chặn được sử dụng để điều khiển lưu lượng nước biển, nước ballast và các chất lỏng khác trên tàu.

Bài viết trên đây của Inox Yến Thanh đã giúp bạn trả lời câu hỏi van chặn là gì và tìm hiểu chi tiết hơn về van chặn. Hy vọng bài viết đem đến những thông tin bổ ích cho bạn.